Συμμετοχικός Προϋπολογισμός (λίγα λόγια)

Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός είναι μια διαδικασία (εφαρμόζεται παγκοσμίως , ξεκίνησε από το Πόρτο Αλέγκρε της Βραζιλίας) η οποία δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες μιας περιοχής (ατομικά ή οργανωμένα σε ομάδες) να διαδραματίσουν αποφασιστικό ρόλο για την κατανομή μέρους του διαθέσιμου προϋπολογισμού ενός Δήμου. Πρόκειται για μια αμεσοδημοκρατική προσέγγιση στη διαμόρφωση του ετήσιου προϋπολογισμού, κατά την οποία μέσα από τη συμμετοχή των πολιτών, που αναπτύσσεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, διαμορφώνονται προτάσεις με βάση τις προτεραιότητες και τα αιτήματα των πολιτών.

Βασικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία του ΣΠ εν συνόλω είναι:

1. η αυτοδιαχείριση και η αυτενέργεια των πολιτών,
2. η προτεραιότητα στην κάλυψη κοινωνικών αναγκών που δεν καλύπτονται,
3. η ενίσχυση των δημοκρατικών διαδικασιών,
4. η εμπλοκή των μη προνομιούχων σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων,
5. η βελτίωση της καθημερινότητας αποκλεισμένων ομάδων.

Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών σε θεσμική μορφή ή σε μη θεσμική, στην οργανωμένη της μορφή σε συλλογικότητες ή ως ενεργών πολιτών αποτελεί ένα βασικό παράγοντα, ούτως ώστε να αποτελέσει ο ΣΠ μοχλό διεκδίκησης της τοπικής εξουσίας από τους πολίτες ή ακόμα και να αλλάξει τις προτεραιότητες στους σχεδιασμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Ο ΣΠ δεν μπορεί να αφορά έκτακτες δαπάνες που οφείλουν να οριστικοποιηθούν σε άμεσο χρόνο, αλλά πρόκειται περισσότερο για ένα σχεδιασμό προσανατολισμού των πόρων με ένα ποσοστό του ετήσιου ή του κλαδικού προϋπολογισμού, όπου αυτός μπορεί να συνταχθεί.

Ενδεικτικές φάσεις υλοποίησης ΣΠ, οι οποίες προσαρμόζονται ανάλογα των τοπικών  συνθηκών

Ενδεικτικές διαδικασίες για καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών του ΣΠ από τη διεθνή εμπειρία

Υπάρχει διεθνής αλλά και εγχώρια εμπειρία (Γιάννενα, Χαλάνδρι, Κηφισιά), καθώς και μελέτες ειδικών επιστημόνων με συμπεράσματα από την εφαρμογή στην οποία θα στηριχθούμε για άμεσα αποτελέσματα.

Τι συμβαίνει στο Δήμο Ν. Φιλαδέλφειας Ν. Χαλκηδόνας

Η θεσμοθετημένη δημοτική επιτροπή διαβούλευσης (ν. 3852/2010) θα χρησιμοποιηθεί όχι για να καλύψει το γράμμα του νόμου αλλά για να παίξει και αυτή ένα ρόλο ουσιαστικής συμμετοχής των πολιτών και των φορέων της πόλης ως ένα μέρος των συνολικών διαδικασιών συμμετοχής των πολιτών . Στην επιτροπή μετέχουν φορείς και δημότες.

Οι φορείς της τοπικής κοινωνίας, οι οποίοι εκπροσωπούνται στην επιτροπή, πρέπει να έχουν την έδρα τους ή να διαθέτουν παράρτημα εντός των διοικητικών ορίων του δήμου και να εμπίπτουν σε μία τουλάχιστον από τις εξής ενδεικτικές κατηγορίες:

α) τοπικοί εμπορικοί και επαγγελματικοί σύλλογοι και οργανώσεις
β) επιστημονικοί σύλλογοι και φορείς
γ) τοπικές οργανώσεις εργαζομένων και εργοδοτών
δ) σύλλογοι εργαζομένων στο δήμο και τα νομικά του πρόσωπα
ε) ενώσεις και σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων
στ) τοπικά συμβούλια νέων
ζ) αθλητικοί σύλλογοι και φορείς
η) πολιτιστικοί και εξωραϊστικοί σύλλογοι
θ) σύλλογοι και φορείς προστασίας του περιβάλλοντος
ι) θρησκευτικοί και πνευματικοί σύλλογοι και φορείς
ια) ιδρύματα και φορείς ειδικής αγωγής και σύλλογοι ατόμων με ειδικές ανάγκες
ιβ) εθελοντικές οργανώσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, λοιπές κινήσεις πολιτών και
άλλοι φορείς της κοινωνίας των πολιτών

Ο συνολικός αριθμός των μελών της δημοτικής επιτροπής διαβούλευσης, πλην της περίπτωσης ι’ και συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, μπορεί να είναι από είκοσι πέντε (25) έως πενήντα (50) μέλη. Στη δημοτική επιτροπή διαβούλευσης συμμετέχουν και δημότες, σε αριθμό ίσο με το 1/3 του αριθμού των μελών εκπροσώπων φορέων  οι οποίοι ορίζονται μετά από κλήρωση, μεταξύ των εγγεγραμμένων σε ειδικό κατάλογο που τηρείται στο δήμο και στον οποίο μπορεί να εγγράφεται κάθε δημότης που είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους του δήμου. Έναν τουλάχιστον μήνα πριν από τη συγκρότηση της επιτροπής, ο δήμαρχος δημοσιεύει υποχρεωτικά με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του δήμου πρόσκληση προς τους δημότες για εγγραφή στον ειδικό κατάλογο του προηγούμενου εδαφίου. Οι οριζόμενοι από τον ειδικό κατάλογο αυτό, έχουν δικαίωμα ψήφου, δεν συνυπολογίζονται όμως για την απαρτία της επιτροπής.

Ο ορισμός των τακτικών και αναπληρωματικών μελών μεταξύ των δημοτών γίνεται με κλήρωση από το Δημοτικό συμβούλιο, το οποίο καθορίζει και τον αριθμό και με αναλογία για τις κοινότητες Ν. Φιλαδέλφειας Ν. Χαλκηδόνας σύμφωνα με τη σύνθεση του ΔΣ (21/29 για Ν. Φιλαδέλφεια και 8/29 για Ν. Χαλκηδόνα).

Η επιτροπή δημοτικής διαβούλευσης έχει εκ του νόμου τις εξής αρμοδιότητες:
α) Γνωμοδοτεί στο δημοτικό συμβούλιο σχετικά με τα αναπτυξιακά προγράμματα και τα προγράμματα δράσης του δήμου, το επιχειρησιακό πρόγραμμα και το τεχνικό
πρόγραμμα του δήμου.
β) Γνωμοδοτεί για θέματα γενικότερου τοπικού ενδιαφέροντος, που παραπέμπονται σε αυτή από το δημοτικό συμβούλιο ή τον δήμαρχο.
γ) Εξετάζει τα τοπικά προβλήματα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες του δήμου και
διατυπώνει γνώμη για την επίλυση των προβλημάτων και την αξιοποίηση των
δυνατοτήτων αυτών.
δ)Διατυπώνει παρατηρήσεις επί του περιεχομένου των κανονιστικού χαρακτήρα
αποφάσεων, οι οποίες εκδίδονται στο πλαίσιο του άρθρου 79 του Κ.∆.Κ.

.